เรื่องย่อละครแม่อายสะอื้น ดาวนิล หญิงสาวที่สวยที่สุดของหมู่บ้านแห่งหนึ่งในอำเภอแม่อาย เป็นลูกสาว คำปัน ซึ่งเป็นครูด้านการแสดงศิลปะล้านนา ดาวนิลเป็นคนที่มีฝีมือในการรำดาบได้สวยไม่แพ้ใคร ทุกครั้งที่เธอฝึกซ้อมที่ลานกลางหมู่บ้าน จะมีชาวบ้านมานั่งดูและชื่นชมในฝีมือรำดาบของเธอเสมอ คำปันภูมิใจในตัวลูกสาวคนนี้มาก ผิดกับ ช่อเอื้อง ลูกสาวคนเล็กที่พ่อหัดให้ตีกลองสะบัดชัย แต่ฝีมือการตีไม่เคยได้ดั่งใจผู้เป็นพ่อ ช่อเอื้องมักถูกตำหนิเสมอถึงเรื่องการไม่ตั้งใจฝึกซ้อม คณะละครของคำปันมีคณะละครคู่แข่งคือคณะของ หนานเมือง แต่เพราะคณะของหนานเมืองไม่มีนักแสดงที่เก่งอย่างดาวนิล ทำให้คณะละครของหนานเมืองมีงานน้อยกว่าคณะของคำปันมาก ทำให้หนานเมืองไม่ค่อยพอใจในตัวคำปันและหาทางแกล้งคณะของคำปันเสมอ หนานเมืองมีลูกสาวชื่อ รินคำ เป็นเด็กสาวที่รักสวยรักงามและไม่ชอบศิลปะการแสดงเลย รินคำมักมีเรื่องทะเลาะกับช่อเอื้องเสมอเวลาที่ทั้งสองคณะต้องมาเจอหน้ากัน ทอน ลูกชายผู้ใหญ่บ้านที่แอบชอบดาวนิลอยู่แล้วมาชวนดาวนิลให้ไปแสดงในงานเปิดรีสอร์ทใหม่ในตัวเมือง ดาวนิลดีใจที่คณะของพ่อจะได้งาน รินคำที่แอบมาได้ยินเห็นดาวนิลทำท่าดีใจและเห็นสายตาทอนที่มองดาวนิลก็ยิ่งไม่พอใจ ในคืนที่ดาวนิลได้ไปแสดงในงานเปิดรีสอร์ท รินคำกับหนานเมืองตามไปแกล้งคณะของคำปันจนถึงงาน รินคำหลอกดาวนิลไปขังไว้ในห้องเก็บของ โชคดีที่ ทรงพล ผ่านมาพอดีเลยช่วยเอาไว้ได้…

จอม เชื่อว่าถ้าเขาสามารถกลบเสียงปืนได้ด้วยเสียงปืนในมือที่ดังกว่า ความสงบจะเกิดขึ้นทันที แต่ปัญหาอยุ่ที่ปืนกระบอกอื่นๆ อีกมาก ก็พร้อมจะกลบเสียงปืนของเขาเช่นกัน สุดท้ายก็อยู่ที่ว่า ...มือใครจะเหนือกว่ากัน... ปีพุทธศักราช 2499 : จอม เฉียด บวร กำลังใกล้จะจบจากเทคนิคช่างกล แต่บังเอิญว่าทั้งสามดันไปแอบดูการทำข้อตกลงของสามก๊กใหญ่ในพระนครยุคนั้น อันมีแก๊งค์ของ สัว / บ้วน / เฮง การตกลงในครั้งนั้นไม่เป็นผล พลตำรวจจ้อยหลงเข้ามา ขณะที่สามแก๊งค์เข้าต่อยตีถล่มกันอย่างเอาเป็นเอาตาย พลจ้อยเกือบโดนลูกหลงเสียชีวิต ดีแต่ว่าจอมช่วยเอาไว้ บวรหนีรอดไปกับบ้วนผู้เป็นพ่อ ส่วนจอม กับเฉียดถูกจับสอบสวนโดยสัว เหตุการณ์ในครั้งนั้น สัวประทับใจกับการมีใจเป็นนักเลงของจอม ทำให้สัวยอมปล่อยจอมกับเฉียดไป บอกว่าถ้าจอมออกจากโรงเรียนให้มาทำงานกับตน จอม…